Navojoa, 12 maart 2013

Maak favoriet 

foto Navojoa

Gesprek gesloten door Navojoa

Psychologie en Spiritualiteit

In mijn topic over persoonlijkheidstypen '(Categorie relaties / Persoonlijkheidstypen volgens de MBTI methode)' geeft Dianne een uiterst genuanceerde kijk op persoonlijkheidstypen en onderscheidt daar een aantal lagen in. Zo spreekt ze van zaken als: aard, karakter, persoonlijkheid en ego. Daarmee kan een geweldige diepgang en nuancering in de materie worden aangebracht en de aard van een persoon schijnt deze begrippen zelfs te overstijgen. Het viel me op dat Dianne die begrippen op een andere manier definieert dan ik en daar is natuurlijk niets mis mee.

Dat bracht me op het idee dat er wellicht wel meer lezers zijn die een eigen invulling voor deze begrippen hanteren. Dat deze begrippen niet eenduidig zijn staat voor mij als een paal boven water. Dit kan aanleiding zijn voor spraakverwarring.

Laat ik eens op zijn Jan-boerefluitjes ingaan op wat historische verwikkelingen rondom psychologie en spiritualiteit. Alles wat ik hierover schrijf is arbitrair en niet persé mijn eigen mening.

Dankzij Carl Jung is het psychologische jargon uitgebreid met een aantal begrippen die afkomstiog zijn uit de oosterse (met name indiase) filosofie en spiritualiteit. Ik denk dan aan begrippen als het ego, het alterego en het überego. Drie lagen van ego die voorheen niet door psychologen werden gehanteerd. De inhoud die Jung daaraan gaf was afgelkeid uit de oosterse spirituele teksten die hem hebben geïnspireerd.

Met deze toevoeging hebben eigenlijk spirituele begrippen hun entree gemaakt in de psychologische wereld en werden deze begrippen vooral psychologisch toegepast. Daar is niets mis mee, omdat het psychologische domein in feite een soort fractal of micro-weergave is van de totale menselijk psyche. Vanuit spiritueel oogpunt beweegt de psychologie zich vooral in het domein wat ik het ego noem.

Daarbij gebruik ik ego als overkoepelend begrip om alle bewustzijnsonderdelen die gerelateerd zijn aan het fysieke lichaam mee te duiden. Daaronder vallen in mijn opvatting zaken als brein / verstand / denkvermogen, overtuigingen, hart / gevoelens en zelfs de lichaamsgebonden intuïtie.

Ik gebruik het begrip ego dus als een container voor alle fysieke bewustzijnszaken. Niet alleen om de mate van actieve eigendunk te benoemen. Eigenlijk gebruik ik het begrip ego als een soort van 'klein ikje'.

Beginnende mediteerders weten dat een van de intenties van meditatie is dat het lichaam en al zijn / haar uitingen onder controle wordt gebracht. Denken, voelen en intuïtie worden tijdelijk uitgeschakeld, zodat ruimte ontstaat voor puur bewustzijn om zich te manifesteren.

Puur bewustzijn die door Jung wellicht het alterego of überego wordt genoemd, maar daar weet ik te weinig van af. Het gaat dan om dat deel van de menselijke natuur dat pas tot uitdrukking komt of dat benaderd kan worden als alle lichaamsgerelateerde functie gepacificeerd zijn.

Deze staat van bewustzijn wordt niet voor niets ook wel eens 'de kleine dood' genoemd. Bij de dood worden deze bewustzijnsfuncties ons hardhandig ontnomen als gevolg van het overlijden van het lichaam. Via meditatie kan kennis gemaakt worden met dit "rijk der doden" terwijl men nog in leven is.

Dit even ter verduidelijking van mijn eigen kijk op het fenomeen ego. Aangezien deze begrippen telkens terug komen in mijn teksten vraag ik me af of overkomt wat ik ermee bedoel en of de dialogen hierover wel zuiver en eenduidig worden gevoerd.

Ook ben ik van mening dat het een goede zaak is wanneer de verschillen tussen tussen psychologisch gebruik en spiritueel gebruik helder zijn. Of is het onderscheidt dat ik hierin maak kunstmatig, fictief of geforceerd?

Daarnaast is er natuurlijk volop ruimte voor andere interpretaties. Zijn er lezers die hun interpretatie of visie hieraan willen toevoegen?

3962 keer bekeken


Ben jij spiritueel ondernemer?